Nhân trần chữa bệnh vàng da

Nhân trần có tên khoa học Adenosma glutinosum, tên khác là chè nội, chè cát, hoắc hương núi, tuyến hương, mao xạ hương... Nhân trần là loài cây nhỏ, sống hằng năm, mọc hoang ở đồi núi, bờ ruộng hoặc được trồng để làm thuốc, cây cao khoảng 30cm đến 1m, thân màu tím, có lông trắng mịn.

Lá mọc đối, hình trứng, đầu lá dài và nhọn, mép có răng cưa, hai mặt lá có nhiều lông mịn, toàn thân và lá có mùi thơm. Hoa mọc thành chùm dạng bông ở kẽ lá, tràng hoa màu tím xanh, môi trên hình lưỡi, môi dưới xẻ thành năm thuỳ đều nhau.

Quả nang có nhiều hạt nhỏ. Cây ra hoa, có quả từ tháng 4 đến tháng 7. Bộ phận được dùng làm thuốc là cả cây (trừ rễ), thu hái về mùa hè, phơi khô.

Theo Đông y, nhân trần vị hơi đắng, tính hơi hàn, có công dụng thanh nhiệt, lợi thấp, lợi mật, được dùng để chữa các chứng hoàng đản, tiểu tiện bất lợi, viêm loét da do phong thấp, bệnh về gan mật (mỗi ngày 8- 16g, sắc uống).

Các nghiên cứu hiện đại cho thấy, nhân trần có tác dụng làm tăng tiết và thúc đẩy quá trình bài xuất dịch mật, bảo vệ tế bào gan, ngăn ngừa tình trạng gan nhiễm mỡ, làm hạ huyết áp, thúc đẩy tuần hoàn, giải nhiệt, giảm đau và chống viêm và có khả năng ức chế một số vi khuẩn như tụ cầu vàng, thương hàn, phó thương hàn, mủ xanh, e.coli, lỵ, song cầu khuẩn gây viêm não, viêm phổi và một số loại nấm.

Nhân trần giúp cải thiện công năng miễn dịch và ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư. Trên lâm sàng, nhân trần đã được sử dụng để điều trị các bệnh: viêm gan truyền nhiễm cấp tính thể vàng da, vàng da tán huyết do thương hàn ở trẻ sơ sinh, giun chui ống mật, rối loạn lipid máu, thiểu năng mạch vành, eczema dai dẳng ở trẻ em, viêm loét miệng, nấm da...

 Sau đây là một số tác dụng của nhân trần:

- Chữa viêm gan giai đoạn có di chứng như rối loạn tiêu hóa, chán ăn, đầy bụng chậm tiêu: Mạch nha 500 g, nhân trần 500 g, quất bì 250 g; tất cả sấy khô, tán vụn, mỗi ngày dùng 60 g hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày.

- Chữa viêm gan vàng da cấp tính có sốt: Nhân trần 300 g, sinh đại hoàng 60 g, trà 30 g. Ba vị tán vụn, mỗi ngày lấy 30 g hãm với nước sôi trong bình kín trong 10-15 phút, uống thay trà trong ngày.

- Chữa các bệnh do thấp nhiệt gây ra và điều trị viêm gan cấp hoặc mạn tính: Nhân trần 30 g thái vụn, hãm với nước sôi trong bình kín trong 15 phút, pha thêm một chút đường phèn, uống thay trà trong ngày.

- Dùng để phòng chống viêm gan, viêm túi mật, sỏi mật: Râu ngô 300 g, nhân trần 150 g, bồ công anh 150 g. Tất cả cắt vụn, mỗi ngày dùng 50 g hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày.

Chú ý, không nên uống nhân trần dài ngày và phụ nữ có thai không nên dùng.

DS. MỸ NỮ

Posted in: Sức khỏe